Rivier

Nederland wordt wel eens het afvoerputje van Europa genoemd. Dit komt omdat 3 grote Europese rivieren allemaal via Nederland de zee instromen. "Nou en? Wat maakt dat nou uit?", ik hoor het je bijna denken. Maar dit houdt het volgende in: Als het regent in Duitsland dan komt het regenwater in de Rijn terecht, die ook door Duitsland stroomt. Regen valt neer en dat stroomt via de rivieren weer naar zee waar het hele proces weer opnieuw begint. De regen die dus in Duitsland valt komt in de Rijn terecht. Al dat water stroomt naar Nederland. Maar het regent, jammer genoeg, ook wel eens in Nederland. Al dat regenwater komt er ook nog eens bij. En dan hebben we niet alleen maar de Rijn, we hebben ook nog de Maas en de Waal! Al dat water dat wij dus kwijt moeten zien te raken komt uit die andere landen. Wij zitten dus met hun water opgescheept. Daarom maakt het uit voor ons dat het regent in Duitsland. 

Er is alleen nog een mogelijkheid hoe er water in de rivier terecht komt. Zoals je misschien wel weet ontstaan de meeste rivieren hoog in de bergen. Op deze bergen ligt vaak sneeuw. Als dit sneeuw begint de smelten komt er ook steeds meer water in de rivier. Ook dit zorgt voor het wateroverlast in Nederland. Een rivier die bestaat uit zowel regenwater als smeltwater, noemen we een gemengde rivier.

In dit gedeelte ga je alles leren over een Rivier en over het stroomgebied. Maar eerst even een filmpje over de waterkringloop:

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20101027_waterkringloop01 --> klik op de link voor het filmpje.

 

Als er iets niet duidelijk is dan kun je ook altijd zelf nog zoeken via Google. Typ in de zoekbalk het woord in dat je niet snapt en lees de verschillende sites door. Tijdens deze hele webkwestie kun je gebruik maken van internet.

Rivieren

Hierboven zie je een schematische tekening van een rivier. In de bovenste situatie zie je hoe het in de zomersituatie eruit ziet. In de zomer valt er minder neerslag en dus stroomt er minder water door de rivier. In de winter valt meer neerslag. Die situatie zie je in het onderste plaatje. Dan moet de rivier meer water afvoeren. De uiterwaarden staan dan ook onderwater. Het zomerbed en de uiterwater vormen dan samen het Winterbed. De eigenlijke rivier, daar waar de boten doorvaren noemt men het zomerbed. Aan de buitenkanten van de uiterwaarden heb je nog twee dijken. Deze dijken heten Winterdijken omdat het water in de wintersituaties tot aan die dijken kan komen.

Natuurlijk komen in heel Nederland rivieren, kanalen sloten voor. Maar als we het hebben over "het" rivierengebied dan gaat het over het volgende stukje Nederland:

Dit is dit het gebied van Midden- Nederland. Van oost naar west. De Rijn, Maas en Waal stromen hier allemaal langs. Ook de Ijssel wordt vaak nog meegerekend tot de grote rivieren. 

Meanderen

Riveren in Nederland zitten ingeklemt op veel plekken tussen twee dijken. Als dit niet het geval is dan gaan ze meanderen. Dit kun je zien in het volgende filmpje: 

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20120712_grondboring01

(als de link het niet doet, kun je hem even knippen en plakken in het adresbalkje. Doe dit wel op een nieuw tabblad)

In Nederland hebben vind dit proces bijna niet meer plaats. Dit komt doordat de rivieren zijn ingedijkt. Ze kunnen zich dus niet meer verplaatsen. De mens beheert in Nederland de natuur.

Kribben

Kribben zijn te vinden in rivieren. Net als de dijken zorgen de kribben ervoor dat de oevers intact blijven en zorgen ervoor dat de rivier niet dichtslibt. Hij blijft dus bevaarbaar en dit is belangrijk voor de scheepsvaart in Nederland. 

In het plaatje hierboven zie je het stroomgebied van de Rijn en de Maas in Duitsland en Nederland. De rivieren ontspringen echter in andere landen. De Rijn in Zwitserland en de Maas in Frankrijk. Het water stroomt, via allemaal kleine riviertjes weer in de Rijn of de Waal. Het groenige gebied laat zien welk oppervlakte allemaal voor water in de rivier zorgt. Dit komt dus allemaal door Nederland. Als het heel veel regent in Duitsland komt dat water allemaal naar Nederland. Stel je eens eens een dakgoot voor. De regen valt op het dak en komt in de dakgoot en via de dakgoot in de regenpijp. Al dat water van tientallen vierkante meters komt dan tegelijk aan bij de afvoerpijp. Als het echt hard regent kan dit voor overstromingen zorgen, zeker als er ook nog eens allemaal blaadjes inliggen.

Dit gebeurt dus ook in het groot in Duitsland en Nederland. De dakgoot is dan de Rijn in Duitsland en Zwitserland. De afvoerpijp is dan Nederland. De blaadjes geven aan dat het water niet weg kan. Ik Nederland zit een rivier ingeklemt tussen dijken en vaak staan er ook huizen of complete steden langs het water. Dit zorgt ervoor dat het water minder goed weg kan stromen.

Zo komt het dus dan er altijd water in de rivier staat en dat je in een rivier altijd te maken hebt met hoge waterstanden en lage waterstanden. Bij de zee heb je dit ook maar dat komt dan door eb en vloed. De hoge waterstanden in een rivier hebben dan te maken met regenval. Dit hoeft dus niet te betekenen dat het dan veel heeft geregent in dat gebied maar het kan dus ook hoger op geregent hebben! 

klik nu naar de opdracht -->